Bir dönem kirlilikle anılan ve “Vah Körfezim vah” manşetlerine konu olan İzmit Körfezi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin uzun soluklu çevre yatırımları sayesinde yeniden hayat buldu. Körfez’de artık balıklar geri döndü, denize girilebiliyor ve ekosistem yeniden canlanıyor.
Körfez’de çevresel uyanış başladı
1970’lerden 2000’li yıllara kadar sanayi atıkları, mazot birikintileri ve kıyıya vuran ölü balıklarla gündeme gelen Körfez, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin başlattığı geniş çaplı çevre çalışmaları sayesinde görünür bir iyileşme yaşadı. Su Kalitesi İzleme Projesi, Balıklandırma Projesi ve Dip Çamuru Temizliği gibi adımlarla hem çevresel hem ekonomik olarak canlılık kazandı.
TÜBİTAK-MAM iş birliğiyle erken uyarı sistemi
İzmit Körfezi’nde su kalitesi, TÜBİTAK-MAM ortaklığıyla kurulan sensör sistemi sayesinde anlık olarak izleniyor. Deniz sıcaklığı, oksijen oranı ve besin tuzu değerleri gibi kritik parametreler sayesinde kirlilik riskine karşı erken müdahale imkanı sağlanıyor.
Balık popülasyonunda gözle görülür artış
2017-2025 yılları arasında yürütülen balıklandırma çalışmaları kapsamında toplam 54 bin balık Körfez’e salındı. Kalkan, levrek ve çupra gibi türlerin doğal yaşam alanlarına dönüşü, bölgedeki ekosistemi güçlendirdi. Körfez’e salınan balıklar, artık amatör balıkçılar tarafından oltayla yakalanabiliyor.
1 milyon metreküp dip çamuru temizlendi
Körfez’in yeniden yaşanabilir hale gelmesini sağlayan en büyük adımlardan biri de dip çamuru temizliği oldu. Yaklaşık 1 milyon metreküp kirli çamurun çıkarılmasıyla su kalitesinde ciddi iyileşme sağlandı. Proje, Birleşmiş Milletler gündemine girerek uluslararası başarı örneği olarak gösterildi.
Mavi bayraklı plajlar halkın kullanımında
Temizlenen Körfez, 9 adet mavi bayraklı plajla birlikte halkın yeniden denizle buluşmasını sağladı. Yelken yarışları, yüzme etkinlikleri ve çevre eğitim faaliyetleriyle birlikte bölgede çevresel bilinç de arttı. Üç yıl üst üste “En İyi Çevre Eğitim Etkinlikleri” ödülü alındı.
Denizatları Körfez’e geri döndü
Su altı çekimleriyle belgelenen deniz canlıları arasında yok olma tehlikesi altındaki denizatlarının da görülmesi, Körfez’in sağlıklı bir ekosistem haline geldiğinin kanıtı olarak öne çıktı. ODTÜ ile yürütülen projelerde ekosistemi korumaya yönelik stratejik belgeler hazırlandı.
Ekonomik canlanma ve turizm etkisi
Körfez’in temizlenmesi, bölge ekonomisini de hareketlendirdi. Spor balıkçılığı, su sporları ve yaz turizmi faaliyetleri sayesinde yerel esnafa katkı sağlandı. Dalış turizmi de bölgeye yeni gelir kapıları açtı.
Yerel tanıklar değişimi anlatıyor
Körfez’in değişimine tanıklık eden eski balıkçılar, geçmişte denizden yayılan ağır kokuları ve kıyıya vuran balıkları hatırlatırken, bugünkü tabloyu “umut verici” olarak tanımlıyor. TÜBİTAK verilerine göre oksijen seviyesinde yüzde 40, canlı türlerinde ise yüzde 30’un üzerinde artış yaşandı.
